جامعه متخصصین داخلی
آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان چیست؟
- بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان روشی برای جمعآوری و معاینه مغز استخوان است که میتواند سلامت مغز استخوان و طبیعی بودن مقادیر سلولهای خونی را بررسی کند. پزشکان از این روشها برای تشخیص و نظارت بر بیماریهای خونی و مغز استخوان، از جمله برخی سرطانها و همچنین تب با منشا ناشناخته استفاده میکنند. مغز استخوان دارای یک بخش مایع و یک قسمت جامد است. در بیوپسی مغز استخوان، پزشک از سوزن برای برداشتن نمونه ای از قسمت جامد آن و در آسپیراسیون مغز استخوان برای برداشتن نمونهای از قسمت مایعات استفاده میشود.
- مغز استخوان همان بافت و مایعات اسفنجی است که درون برخی از استخوانهای بزرگ بدن قرار دارد و جایی است که سلولهای قرمز خون، گلبولهای سفید و پلاکتها را از سلولهایی به نام “سلول های بنیادی” میسازد.
- بیوپسی روشی است که طی آن، نمونه کوچکی از بافت قسمتی از بدن خارج میشود. سپس نمونه بافت زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار میگیرد تا سلولهای غیرطبیعی تشخیص داده شوند.
کاربرد بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان
- دو نوع مغز استخوان قرمز و زرد وجود دارد. مغز استخوان قرمز عمدتاً در استخوانهای صاف مانند لگن و مهرهها یافت میشود. با افزایش سن، بیشتر مغز استخوان به دلیل افزایش سلولهای چربی به مغز زرد تبدیل میشود. پزشک معمولاً از پشت استخوان لگن، مغر قرمز را استخراج میکند و از این نمونه برای بررسی هرگونه ناهنجاری سلولهای خونی استفاده میکند. در مواردی که آزمایش خون سطح پلاکت یا گلبولهای سفید یا قرمز یک فرد را بسیار زیاد یا خیلی پایین نشان دهد، پزشک برای بررسی وضعیت مغز استخوان و سلولهای خونی ممکن است بیوپسی مغز و آسپیراسیون مغز استخوان را تجویز میکند.
بیوپسی به تعیین علت این ناهنجاری ها کمک می کند و برخی از این ناهنجاری ها عبارتند از:
- نظارت بر درمان بیماری
- تب با منشاء ناشناخته
- بررسی سطح آهن و سوخت و ساز بدن
- تعیین مرحله یا میزان پیشرفت یک بیماری
- تشخیص بیماری یا وضعیتی مربوط به مغز استخوان یا سلولهای خونی
بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان در تشخیص بسیاری از موارد زیر هم کاربرد دارد:
- کمخونی
- سرطان خون یا مغز استخوان از جمله لوسمیها، لنفوم ها و میلوماهای متعدد
- هموکروماتوز، نوعی اختلال ژنتیکی است که در آن آهن زیاد در خون جمع میشود.
- شرایط سلولهای خونی مانند لوکوپنی، لکوسیتوز، ترومبوسیتوپنی، ترومبوسیتوز
- سرطانهایی که از ناحیه دیگری بدن منتشر میشوند مانند سرطان منتشر شده پستان در مغز استخوان
آمادگی جهت بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان:
- معاینات مغز استخوان اغلب به صورت سرپایی انجام میشوند و معمولاْ نیاز به آمادهسازی خاصی ندارد. بهتر است بیمار قبل از انجام این آزمایشات دستورالعملهای زیر را رعایت کند:
- در مورد داروها و مکملهای مصرفی خود با پزشک مشورت کند. برخی از داروها و مکملها ممکن است خطر خونریزی فرد را بعد از بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان افزایش دهند.
- در مورد نگرانیهای خود از روند انجام آزمایش با پزشک صحبت کنید. در بعضی موارد، پزشک میتواند علاوه بر بیحسی موضعی در محلی که سوزن وارد بدن میشود، داروی آرامبخش را برای بیمار تجویز کند.
- بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان در بیمارستان، درمانگاه یا مطب پزشک و توسط پزشک متخصص در زمینه اختلالات خونی (هماتولوژیست) یا سرطان (انکولوژیست) انجام میشود. معاینه مغز استخوان به طور معمول حدود ۱۰ الی ۳۰ طول میکشد.
آسپیراسیون مایع مغز استخوان
- یک سوزن از طریق پوست بیحس شده به استخوان رانده میشود. یک سرنگ برای بیرون کشیدن مقداری از مغز استخوان مایع استفاده میشود. با استفاده از سرنگ متصل به سوزن، پزشک نمونهای از قسمت مایع مغز استخوان را خارج میکند. در این شرایط بیمار ممکن است احساس درد ناگهانی و خفگی مختصر داشته باشد اما این درد فقط چند دقیقه طول میکشد. تیم مراقبتهای بهداشتی نمونه را بررسی میکند تا از مناسب بودن آن مطمئن شوند. سوزن به استخوان میرود و مغز استخوان قرمز شما را جمع میکند، اما به نخاع نزدیک نمیشود.
هزینههای آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان در بیمارستانها و مراکز درمانی مشهد:
- هزینههای آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان در مراکز درمانی مشهد بسته به نوع بیمارستان حدود ۱۷۰ دلار متغیر میباشد.
- برای اطلاع از هزینههای دقیق این خدمت در هر بیمارستان به صفحه بیمارستان مورد نظر مراجعه نمایید.