کیست تخمدان

• تخمدان بخشی از سیستم تولید مثل زنان است. تخمدان‌ها در قسمت پایین شکم در دو طرف رحم قرار دارند. زنان دارای دو تخمدان سمت راست و چپ هستند. تخمک‌ها و همچنین هورمون استروژن و پروژسترون را تخمدان‌ها تولید می‌کنند. کیست به کیسه‌هایی گفته می‌شود که درونشان از مایع پر شده است. گاهی اوقات این مایع خونی یا چرکی است که شرایط بیمار را اندکی خطرناک‌تر و وخیم‌تر می‌کند. کیست‌های تخمدان نیز به همین شکل هستند. در کیست تخمدان (ovarian cyst) کیسه‌هایی با غشایی نازک از مایعات پر می‌شوند، این کیسه‌های پر از مایع در نهایت در تخمدان قرار می‌گیرند. اندازه کیست‌های تخمدان می‌تواند به کوچکی نخود فرنگی و یا به بزرگی یک پرتقال باشد. کیست‌های تخمدان اغلب در زمان تخمک‌گذاری ایجاد می‌شوند.
• بیش‌تر کیست‌های تخمدان کوچک و بی‌خطر هستند و مکرراً در طی چرخه قاعدگی در سال‌های باروری زن به وجود می‌آیند. از طرفی امکان تشکیل این کیسه‌های پر از مایع در هر سنی وجود دارد.

انواع کیست تخمدان:

• کیست تخمدان و بروز آن در زنان همیشه به صورت یکسان نیست. انواع مختلفی از کیست تخمدان وجود دارد. بعضی از آنها دارای علائم و دردهای شدید هستند و برخی دیگر هیچ گونه علائمی برای فرد ایجاد نمی‌کنند.
  • کیست ساده (کیست فیزیولوژیک): در کیست‌های فیزیولوژیک تخمک‌هایی که باید ماهانه آزاد شود، آزاد نمی‌شوند و به اندازه ۴ تا ۵ سانتی‌متر رشد می‌کنند. در کیست‌های ساده، کیسه پر از آب در تخمدان تشکیل می‌شود، اغلب درد جسمانی ندارد و تنها با عقب افتادن دوره عادت ماهانه مشخص می‌شود.
  • کیست غیرفیزیولوژی (کیست اندومکسیوما): در مواردی کیست تخمدان ریشه فیزیولوژی ندارد و بیمار هر وقت عادت ماهانه می‌شود، این کیست در مخاط رحم وجود دارد که به آن کیست اندومکسیوما می‌گویند. داخل این کیست پر از خون است و از آنجا که خون راه خروج ندارد، نه تنها با سیکل پریودی کوچک‌تر نمی‌شوند؛ بلکه بزرگ هم می‌شوند. در این شرایط به آن کیست اندومکسیوزیس می‌گویند و با روش‌های دارویی قابل درمان نیست. زمانی که فیبروم منجر به درد، فشار، خونریزی‌های غیرطبیعی یا تداخل در بارداری شود لازم است که برداشته ‌شود. روش‌های متفاوتی برای درمان و کنترل فیبروئید‌ها وجود دارد که می‌تواند شامل درمان‌های‌ پزشکی مانند تجویز آگونیست‌های GnRH، هیسترکتومی، آمبولیزاسیون (بستن شریان) رحمی یا سونوگرافی با شدت بالا باشد. با این حال روش جراحی بهترین انتخاب برای زنانی است که می‌خواهند رحم خود را حفظ کنند.
  • کیست فولیکولار: کیست‌های فولیکولار از رشد یک فولیکول ایجاد می‌شود. فولیکول یک کیسه پر از مایع طبیعی است که حاوی یک تخمک است. به طور معمول، هنگامی که یک تخمک رسیده است و مایل به خارج شدن از فولیکول است، فولیکول باز شده و تخمک را آزاد می‌کند. اگر به هر دلیلی فولیکول باز نشود، کیست فولیکولار برای فرد ایجاد می‌شود. این نوع کیست تخمدان، معمولا طی ۳ ماه (اغلب به صورت خود بخودی) از بین می‌رود.
  • کیست هموراژیک تخمدان: در اثر خونریزی در کیست‌های تخمدانی کیست هموراژیک به وجود می‌آید. علت ایجاد این کیست‌ها مشکلات در تخمک‌گذاری است و تنها برای خانم‌هایی اتفاق می‌افتد که یائسه نشده باشند.
  • کیست درموئید: گاه کیست‌های تخمدان دچار رشد غیرطبیعی بافت‌های دیگر بدن مانند مو یا دندان می‌شود. کیست‌هایی با این بافت‌های غیرطبیعی کیست‌های درموئید نامیده می‌شوند.
  • تخمدان پلی کیستیک (کیست‌های غیرفعال): کیست‌های کوچک چندتایی که در تخمدان ایجاد شده و علت آن احتمالاً اختلالات هورمونی است. این وضعیت در اصطلاح پزشکی به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک نام‌گذاری شده است.

علائم

• بیشتر زنان در سنين قبل از یائسگی ممكن است كيست تخمدان پيدا کنند. در اکثر موارد ممكن است بيماری كه كيست دارد متوجه آن نشود و به‌ طور تصادفی در يک سونوگرافی كيست او کشف شود؛ اما در بعضی موارد علائم كيست تخمدان مشخص و شدید است. با این حال، علائم کیست تخمدان شامل موارد زیر است:
  • نفخ شکم یا تورم در ناحیه شکمی
  • حرکات روده دردناک
  • درد لگن قبل یا بعد از چرخه قاعدگی
  • مقاربت دردناک
  • درد در ناحیه شکم، کمر یا ران
  • حساسیت سینه
  • تهوع و استفراغ

علائم کیست تخمدان شدید که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند عبارت‌اند از:

• درد شدید در لگن
• تب
• ضعف یا سرگیجه
• تنفس سریع و پی در پی

علت ایجاد کیست تخمدان

• علت دقیق چرایی ابتلا به کیست تخمدان هنوز مشخص نشده است اما محققان بر این باورند که داشتن زمینه ارثی و خانوادگی، درجه‌های پایین التهاب، رشد غیرنرمال در دوران جنینی و دیابت احتمال ابتلا به کیست تخمدان را افزایش می‌دهد.

برای درمان کیست تخمدان چکار کنیم؟

• درمان کیست تخمدان طیف بسیار وسیعی را در بر می‌گیرد و ممکن است از فردی به فرد دیگر کاملاْ متفاوت باشد. بنابراین افرادی که این بیماری را دارند نباید خود را از نظر درمانی با یکدیگر مقایسه کنند. بر اساس سن فرد، نوع و اندازه کیست و همچنین نشانه‌ها و علائمی که فرد نشان می‌دهد پزشک معالج روش‌های درمانی متفاوتی را اعمال می‌کند. بطور کلی می‌توان گفت: زیر نظر داشتن بیمار به صورت دقیق، دارو، جراحی

هزینه‌های کیست تخمدان در بیمارستانها و مراکز درمانی مشهد:

• هزینه‌های کیست تخمدان در مراکز درمانی مشهد بسته به نوع بیمارستان حدود  ۱۵۰۰ دلار متغیر می‌باشد.
• برای اطلاع از هزینه‌های دقیق این خدمت در هر بیمارستان به صفحه بیمارستان مورد نظر مراجعه نمایید.